Gezindheid

We worden gemakkelijk in slaap gewiegd met het geloof dat zolang we in de juiste theologie geloven en de juiste dingen doen, we OK zijn en dat dit volstaat. Maar wat met onze gezindheid?

Het is gemakkelijk om met een beschuldigende vinger naar de jongelui te wijzen wegens hun “verkeerde instelling”, en dat we als ouderen dáár geen last van hebben. Het probleem is natuurlijk dat het moeilijk is om te definiëren of te bewijzen dat iemand een slechte gezindheid heeft. Handelingen en leerstellingen zijn gemakkelijk te beoordelen, maar met gezindheden is dat heel wat moeilijker. En het is veel gemakkelijker om verkeerde instellingen bij anderen te zien dan bij onszelf. Enige tijd terug was ik in een supermarkt en een moeder gaf haar dochter een uitbranding wegens haar houding. Maar nadat ik hen enige tijd had gade geslagen bleek het de moeder te zijn met de verkeerde houding.
 
Het lijkt alsof veel Christenen zich goed voelen met een verkeerde instelling omdat het moeilijk is om hen op die houding te wijzen, daar zoiets als erg subjectief wordt ervaren. Sommigen zien wel de verkeerde gezindheid van anderen, anderen dan weer niet.

Blijkbaar denken velen dat zij hun verkeerde ingesteldheid kunnen verbergen en dat niemand het opmerkt. Maar mensen zién het wel en dikwijls zien ze nog meer dan we denken. Wat we denken is goed verborgen onder een masker van fatsoen dat uitsteekt als een zwerende vinger, en iedereen die dichterbij komt merkt het. Het feit dat nooit iemand er iets over gezegd heeft is geen excuus, en het betekent niet dat er niets van aan is. Meestal willen mensen de persoon in kwestie niet confronteren met de verkeerde instelling omdat zo’n mensen agressief zijn en hun houding nog maar het topje van de ijsberg is.  

Kleine kinderen onderscheiden nogal snel iemand met een slechte gezindheid omdat zij gevoeliger zijn voor de kleine verraderlijke tekens en de niet-verbale wenken die een verkeerde instelling aanwijzen. Kijk maar hoe peuters en babies vallen op sommige personen en zich afwenden van anderen, of zelfs beginnen wenen op het ogenblik dat zo iemand hen oppakt. Dat is geen toeval – babies “voelen” de goede of de slechte houding en reageren daarop. 

Als we mekaars instelling kunnen lezen en als zelfs babies gevoelig zijn voor gezindheden, hoeveel te meer zal dan niet God, die alles weet en alles ziet, onze verkeerde instellingen zien?  Jeremia zei: “Gij, o Here, kent mij toch, Gij ziet mij en toetst mijn gezindheid jegens U” (Jeremia 12:3). God onderzoekt voortdurend onze gezindheid en is dikwijls meer geïnteresseerd in onze houding dan in wat we zeggen of doen, omdat onze houding onze werkelijke gevoelens over de dingen weerspiegelt.

Jezus vertelde een parabel over een man die twee zonen had. Hij zei tot de eerste om in de wijngaard te gaan werken, en deze antwoordde dat hij zou gaan maar hij ging niet. De vader vroeg dan aan de tweede zoon en vroeg hem hetzelfde, en die zoon zei dat hij niet wou maar later kreeg hij spijt en ging toch.  (Mat.21:28-30). Het lijkt me dat beide zonen een verkeerde instelling hadden, maar de tweede zoon erkende zijn slechte houding en stelde zijn gedrag bij.

Een verkeerde instelling kan zijn wortels hebben in elke zonde. Het kan het bewijs zijn van trots, bitterheid, onvergevingsgezindheid, rebellie, ondankbaarheid, ontevredenheid en nog veel meer. Ja, een verkeerde instelling is niets minder dan het bewijs van zonde waarmee niet is afgerekend. Het is niet min, en niet te verwaarlozen. Er dient berouw over te komen en te worden veranderd.

Zo’n verandering kan niet door gezichtsverandering, door een masker of een andere oppervlakkige bedekking. Het echte probleem moet worden blootgelegd, de zonde beleden en uitgeroeid. Zoals ik reeds eerder aanhaalde kunnen deze houdingen niet verborgen worden en kunnen geen vernislaag krijgen. Zij zijn zichtbaar en schreeuwen jouw zonden uit aan iedereen met wie je in contact komt.

Maar houdingen zijn niet enkel negatief, zij kunnen ook positief zijn. Net zoals mensen terughoudend zijn bij een verkeerde instelling, worden ze aangetrokken door een juiste instelling. Dit verklaart waarom we dikwijls door iemand worden aangetrokken, zelfs nog voordat zij iets hebben gezegd of gedaan. Paulus zei: “Laat die gezindheid bij u zijn, welke ook in Christus Jezus was” (Fil. 2:5).

Sommige mensen toetsen hun handelingen met de vraag “what would Jesus do”. Maar misschien moeten we ook de vraag stellen of we Jezus’ gezindheid wel hebben. Hebben we Zijn gezindheid naar anderen toe, naar lijden, de zonde, de Vader, waarheid en leugen, materiële dingen enzovoort? Een juiste gezindheid tegenover deze dingen resulteren in juiste handelingen. Maar meer dan juiste handelingen zal een juiste gezindheid resulteren in juiste reacties.

Het probleem met onze reacties en antwoorden is dat we dikwijls de tijd niet hebben voor een “gezegend” antwoord. Alzo zal onze houding het meest zichtbaar worden in de snelle reacties op de onverwachte verrassingen en uitdagingen van elke dag. Soms bestempelen we iemand’s reactie als “buiten alle properties”. Maar heb je jezelf ooit afgevraagd of deze “buiten alle properties”antwoorden niet een glimp zijn van het echte karakter van die persoon? Persoonlijk denk ik dat de “buiten alle properties” reacties degene zijn wanneer het masker valt en de onderliggende gezindheid zichtbaar wordt. Het “normaal karakter” is maar een façade en een bedekking.

De kracht van het Evangelie ligt in het vermogen om de echte persoon en onze onderliggende gezindheid te veranderen. Religie verandert alleen maar het masker.
“Laten wij dan allen, die volmaakt zijn, aldus gezind zijn. En indien gij op enig punt anders gezind zijt, God zal u ook dat openbaren.” (Fil. 3:15).